Freiwillige Verpflichtungen funktionieren in der deutschen Wirtschaft nicht. Vor immerhin knapp 20 Jahren hatten sich die Unternehmen schon freiwillig verpflichtet, Frauen in die Top-Etagen der Macht hineinzulassen – so stand es im Corporate Governance Codex, den Regeln zur guten Unternehmensführung – und nichts geschah. Im Gegenteil. Die Selbstverpflichtung verschwand in den Schreibtischschubladen und da lag sie gut.
Anders übrigens als in Großbritannien: Dort bewegten sich die Unternehmen tatsächlich freiwillig und kamen von selbst in die Gänge – ehe es Gesetzeszwang gab, wie die britische Ex-Konsulin Susan Speller in Düsseldorf hier im Management-Blog berichtete: In Großbritannien war schon vor sieben Jahren jede fünfte Top-Managerin eine Frau. https://blog.wiwo.de/management/2013/12/20/grosbritannien-jeder-funfte-top-manager-ist-eine-frau-ganz-ohne-frauenquote-gastbeitrag-susan-speller/
Dagegen sind die mageren Fortschritte hierzulande peinlich. Mehr noch: 75 Dax-Konzerne planen laut den neuen Analysen der Vereinigung Fidar, Frauen in die Aufsichtsräte, weiterhin ganz ungeniert und offiziell, keine einzige Frau in ihrer Führungsetage anzustreben. Und sie schämen sich dafür offenbar kein bisschen, ganz öffentlich so wenig Wert auf Gleichstellung zu legen.
Wer das so macht? Zum Beispiel das Dax30-Unternehmen HeidelbergCement, und die Deutsche Wohnen. Aber auch jüngere MDax-Shootingstars wie Delivery Hero, HelloFresh und Rocket Internet. Selbst Modehändler Zalando, dessen Hauptzielgruppe die Frauen sind, hat keine Frau im Vorstand.
Aufsichtsräte: Zuwachs beim Frauenanteil stockt
Im Schnitt sind in den Aufsichtsräten der 105 Dax-Unternehmen, die unter die Quote fallen, nun 35 Prozent Frauen und das ist ein Höchststand. Aber im vergangenen Jahr betrug das Plus nur 1,3 Prozentpunkte. Die restlichen 83 Prozent der Dax-Unternehmen haben es nur auf knapp 23 Prozent Frauen im Aufsichtsrat gebracht.
Vorstände: Die Männerquote von 90 Prozent bleibt stabil
In den Vorständen dominieren die Männer weiter konstant mit 90 Prozent. Das Frappante: Den geringen Frauenanteil wollen nur wenige steigern. Weiterhin planen 75 der 165 Unternehmen, die eine Zielgröße für den Vorstand festlegen und bis heute eine frauenfreie Vorstandsetage haben, als Zielgröße eine Null.
Franziska Giffey: Sanktionen für Verweigerer
Bundesfrauenministerin Franziska Giffey fehlt dafür jedes Verständnis: Denn „viele Frauen in Führungspositionen, beispielsweise als Regierungschefinnen, managen selbst die Corona-Krise erfolgreich: unaufgeregt, pragmatisch, zielorientiert. Aber da hört unser Entwurf nicht auf, denn wer künftig weiterhin die Zielgröße Null meldet und dies nicht plausibel begründet, muss mit spürbaren Sanktionen rechnen.“ Sie wolle den Druck zu erhöhen und alles dafür tun, um dabei weiter zu kommen.
Vor allem im Hinblick auf den Europavergleich: „90 Prozent Männerquote sind ein Armutszeugnis für die deutsche Wirtschaft. Deutschland steht damit bei der Teilhabe weltweit auf den hintersten Plätzen“, vergleicht Fidar-Präsidentin Monika Schulz-Strelow. „Weigern sich die Unternehmen weiterhin, strategisch mit Frauen in der Führung zu planen, wäre eine Quote für die Vorstandebene die logische Konsequenz. Und diese Quotenregelung hätten sich die Unternehmen selbst verdient, indem sie die letzte Chance der freiwilligen Selbstregulierung ausgeschlagen haben.“
Position 30.04.2020 |
Unternehmen |
Börsensegment |
Anteil Frauen AR |
Anteil Frauen Vorst. |
WoB-Index 185 II |
1 |
Ceconomy AG |
SDAX |
47,37% |
50,00% |
48,68% |
2 |
ÜSTRA Hannoversche Verkehrsbetriebe Aktiengesellschaft |
Reg. Markt |
30,00% |
66,67% |
48,33% |
3 |
thyssenkrupp AG |
MDAX |
45,00% |
33,33% |
39,17% |
4 |
Aareal Bank AG |
MDAX |
41,67% |
33,33% |
37,50% |
4 |
Bilfinger SE |
SDAX |
41,67% |
33,33% |
37,50% |
6 |
FUCHS PETROLUB SE |
MDAX |
50,00% |
20,00% |
35,00% |
6 |
KWS SAAT SE & Co. KGaA |
SDAX |
50,00% |
20,00% |
35,00% |
8 |
Hannover Rück SE |
MDAX |
55,56% |
14,29% |
34,92% |
9 |
Commerzbank AG |
MDAX |
40,00% |
28,57% |
34,29% |
10 |
Covestro AG |
DAX |
41,67% |
25,00% |
33,33% |
10 |
OSRAM Licht AG |
MDAX |
41,67% |
25,00% |
33,33% |
12 |
SAP SE |
DAX / TecDAX |
50,00% |
16,67% |
33,33% |
12 |
Puma SE |
MDAX |
33,33% |
33,33% |
33,33% |
12 |
Grammer AG |
Reg. Markt |
33,33% |
33,33% |
33,33% |
12 |
WASGAU Produktions & Handels AG |
Reg. Markt |
33,33% |
33,33% |
33,33% |
12 |
HORNBACH HOLDING AG & Co. KGaA |
SDAX |
66,67% |
0,00% |
33,33% |
17 |
Deutsche Telekom AG |
DAX / TecDAX |
40,00% |
25,00% |
32,50% |
17 |
Wirecard AG |
DAX / TecDAX |
40,00% |
25,00% |
32,50% |
17 |
METRO AG |
MDAX |
45,00% |
20,00% |
32,50% |
20 |
Audi AG |
Reg. Markt |
35,00% |
28,57% |
31,79% |
21 |
Mainova AG |
Reg. Markt |
30,00% |
33,33% |
31,67% |
21 |
TUI AG |
Reg. Markt |
30,00% |
33,33% |
31,67% |
23 |
Evonik Industries AG |
MDAX |
35,00% |
25,00% |
30,00% |
23 |
EnBW Energie Baden-Württemberg AG |
Reg. Markt |
35,00% |
25,00% |
30,00% |
25 |
Telefónica Deutschland Holding AG |
MDAX / TecDAX |
31,25% |
28,57% |
29,91% |
26 |
CEWE Stiftung & Co. KGaA |
SDAX |
58,33% |
0,00% |
29,17% |
27 |
Fresenius Medical Care AG & Co. KGaA |
DAX |
33,33% |
25,00% |
29,17% |
27 |
Vonovia SE |
DAX |
33,33% |
25,00% |
29,17% |
27 |
GRENKE AG |
MDAX |
33,33% |
25,00% |
29,17% |
27 |
ProSiebenSat.1 Media SE |
MDAX |
25,00% |
33,33% |
29,17% |
27 |
Villeroy & Boch AG |
Reg. Markt |
33,33% |
25,00% |
29,17% |
27 |
Hamburger Hafen und Logistik AG (HHLA) |
SDAX |
33,33% |
25,00% |
29,17% |
27 |
Jungheinrich AG |
SDAX |
33,33% |
25,00% |
29,17% |
34 |
Merck KGaA |
DAX |
37,50% |
20,00% |
28,75% |
35 |
KION GROUP AG |
MDAX |
31,25% |
25,00% |
28,13% |
36 |
Munich Re |
DAX |
45,00% |
11,11% |
28,06% |
37 |
Beiersdorf AG |
DAX |
41,67% |
14,29% |
27,98% |
38 |
Daimler AG |
DAX |
30,00% |
25,00% |
27,50% |
38 |
MVV Energie AG |
Reg. Markt |
30,00% |
25,00% |
27,50% |
40 |
Deutsche Börse AG |
DAX |
37,50% |
16,67% |
27,08% |
40 |
Henkel AG & Co. KGaA |
DAX |
37,50% |
16,67% |
27,08% |
42 |
Allianz SE |
DAX |
33,33% |
20,00% |
26,67% |
42 |
LANXESS AG |
MDAX |
33,33% |
20,00% |
26,67% |
42 |
Leoni AG |
SDAX |
33,33% |
20,00% |
26,67% |
45 |
DWS Group GmbH & Co. KGaA |
SDAX |
40,00% |
12,50% |
26,25% |
46 |
Deutsche Lufthansa AG |
DAX |
35,00% |
16,67% |
25,83% |
47 |
BREMER LAGERHAUS-GESELLSCHAFT –Aktiengesellschaft von 1877– |
Reg. Markt |
31,25% |
20,00% |
25,63% |
48 |
BASF SE |
DAX |
33,33% |
16,67% |
25,00% |
48 |
Infineon Technologies AG |
DAX / TecDAX |
50,00% |
0,00% |
25,00% |
48 |
Delivery Hero SE |
MDAX |
33,33% |
16,67% |
25,00% |
48 |
Fraport AG |
MDAX |
30,00% |
20,00% |
25,00% |
48 |
TAG Immobilien AG |
MDAX |
16,67% |
33,33% |
25,00% |
48 |
MorphoSys AG |
MDAX / TecDAX |
50,00% |
0,00% |
25,00% |
48 |
Deutsche Beteiligungs AG |
SDAX |
16,67% |
33,33% |
25,00% |
48 |
DIC Asset AG |
SDAX |
0,00% |
50,00% |
25,00% |
48 |
SAF-HOLLAND SE |
SDAX |
50,00% |
0,00% |
25,00% |
48 |
Steinhoff International Holdings N.V. |
SDAX |
50,00% |
0,00% |
25,00% |
48 |
Pfeiffer Vacuum Technology AG |
SDAX / TecDAX |
16,67% |
33,33% |
25,00% |
59 |
Bayerische Motoren Werke Aktiengesellschaft (BMW AG) |
DAX |
35,00% |
14,29% |
24,64% |
60 |
adidas AG |
DAX |
31,25% |
16,67% |
23,96% |
60 |
HORNBACH Baumarkt AG |
Reg. Markt |
31,25% |
16,67% |
23,96% |
62 |
Fresenius SE & Co. KGaA |
DAX |
33,33% |
14,29% |
23,81% |
63 |
Deutsche Post AG |
DAX |
35,00% |
12,50% |
23,75% |
64 |
Deutsche Bank AG |
DAX |
35,00% |
11,11% |
23,06% |
65 |
Sto SE & Co. KGaA |
Reg. Markt |
45,45% |
0,00% |
22,73% |
66 |
HSBC Trinkaus & Burkhardt AG |
Reg. Markt |
25,00% |
20,00% |
22,50% |
67 |
MAN SE |
Reg. Markt |
43,75% |
0,00% |
21,88% |
67 |
MediClin AG |
Reg. Markt |
43,75% |
0,00% |
21,88% |
67 |
RHÖN-KLINIKUM AG |
SDAX |
43,75% |
0,00% |
21,88% |
67 |
Ströer SE & Co. KGaA |
SDAX |
43,75% |
0,00% |
21,88% |
67 |
Wüstenrot & Württembergische AG |
SDAX |
43,75% |
0,00% |
21,88% |
72 |
QIAGEN N.V. |
MDAX / TecDAX |
28,57% |
14,29% |
21,43% |
73 |
Continental AG |
DAX |
30,00% |
12,50% |
21,25% |
73 |
Volkswagen AG |
DAX |
30,00% |
12,50% |
21,25% |
73 |
Schaeffler AG |
SDAX |
30,00% |
12,50% |
21,25% |
76 |
HeidelbergCement AG |
DAX |
41,67% |
0,00% |
20,83% |
76 |
GEA Group AG |
MDAX |
41,67% |
0,00% |
20,83% |
76 |
Sartorius AG |
MDAX / TecDAX |
41,67% |
0,00% |
20,83% |
76 |
Heidelberger Druckmaschinen AG |
Reg. Markt |
41,67% |
0,00% |
20,83% |
76 |
Maternus-Kliniken AG |
Reg. Markt |
41,67% |
0,00% |
20,83% |
76 |
Amadeus Fire AG |
SDAX |
41,67% |
0,00% |
20,83% |
76 |
DMG MORI AG |
SDAX |
41,67% |
0,00% |
20,83% |
76 |
Indus Holding AG |
SDAX |
41,67% |
0,00% |
20,83% |
84 |
Software AG |
MDAX / TecDAX |
16,67% |
25,00% |
20,83% |
85 |
TOM TAILOR Holding SE |
Reg. Markt |
40,00% |
0,00% |
20,00% |
85 |
AIXTRON SE |
SDAX / TecDAX |
40,00% |
0,00% |
20,00% |
87 |
Linde plc |
DAX |
25,00% |
14,29% |
19,64% |
88 |
Airbus Group SE |
MDAX |
25,00% |
12,50% |
18,75% |
88 |
HELLA GmbH & Co. KGaA |
MDAX |
37,50% |
0,00% |
18,75% |
88 |
SGL CARBON SE |
Reg. Markt |
37,50% |
0,00% |
18,75% |
88 |
Fielmann AG |
SDAX |
37,50% |
0,00% |
18,75% |
92 |
Gerry Weber International AG |
Reg. Markt |
36,36% |
0,00% |
18,18% |
93 |
BAYER AG |
DAX |
35,00% |
0,00% |
17,50% |
93 |
Siemens AG |
DAX |
35,00% |
0,00% |
17,50% |
93 |
innogy SE |
Reg. Markt |
35,00% |
0,00% |
17,50% |
93 |
Südzucker AG |
SDAX |
35,00% |
0,00% |
17,50% |
97 |
MTU Aero Engines AG |
DAX |
33,33% |
0,00% |
16,67% |
97 |
Alstria office REIT-AG |
MDAX |
33,33% |
0,00% |
16,67% |
97 |
Aurubis AG |
MDAX |
33,33% |
0,00% |
16,67% |
97 |
Brenntag AG |
MDAX |
33,33% |
0,00% |
16,67% |
97 |
Deutsche Pfandbriefbank AG (pbb) |
MDAX |
33,33% |
0,00% |
16,67% |
97 |
Dürr AG |
MDAX |
33,33% |
0,00% |
16,67% |
97 |
Gerresheimer AG |
MDAX |
33,33% |
0,00% |
16,67% |
97 |
Symrise AG |
MDAX |
33,33% |
0,00% |
16,67% |
97 |
Uniper SE |
MDAX |
33,33% |
0,00% |
16,67% |
97 |
Zalando SE |
MDAX |
33,33% |
0,00% |
16,67% |
97 |
Bechtle AG |
MDAX / TecDAX |
33,33% |
0,00% |
16,67% |
97 |
Carl Zeiss Meditec AG |
MDAX / TecDAX |
33,33% |
0,00% |
16,67% |
97 |
EVOTEC SE |
MDAX / TecDAX |
33,33% |
0,00% |
16,67% |
97 |
freenet AG |
MDAX / TecDAX |
33,33% |
0,00% |
16,67% |
97 |
Siltronic AG |
MDAX / TecDAX |
33,33% |
0,00% |
16,67% |
97 |
Adler Modemärkte AG |
Reg. Markt |
33,33% |
0,00% |
16,67% |
97 |
BAUER Aktiengesellschaft |
Reg. Markt |
33,33% |
0,00% |
16,67% |
97 |
ElringKlinger AG |
Reg. Markt |
33,33% |
0,00% |
16,67% |
97 |
KSB SE & Co. KGaA |
Reg. Markt |
33,33% |
0,00% |
16,67% |
97 |
KUKA Aktiengesellschaft |
Reg. Markt |
33,33% |
0,00% |
16,67% |
97 |
Renk Aktiengesellschaft |
Reg. Markt |
33,33% |
0,00% |
16,67% |
97 |
ADVA Optical Networking SE |
SDAX |
33,33% |
0,00% |
16,67% |
97 |
Deutsche EuroShop AG |
SDAX |
33,33% |
0,00% |
16,67% |
97 |
DEUTZ AG |
SDAX |
33,33% |
0,00% |
16,67% |
97 |
Hamborner REIT AG |
SDAX |
33,33% |
0,00% |
16,67% |
97 |
Koenig & Bauer AG |
SDAX |
33,33% |
0,00% |
16,67% |
97 |
SMA Solar Technology AG |
SDAX |
33,33% |
0,00% |
16,67% |
97 |
STRATEC SE |
SDAX |
33,33% |
0,00% |
16,67% |
97 |
NORMA Group SE |
SDAX |
33,33% |
0,00% |
16,67% |
97 |
Vossloh AG |
SDAX |
33,33% |
0,00% |
16,67% |
97 |
Drägerwerk AG & Co. KGaA |
SDAX / TecDAX |
33,33% |
0,00% |
16,67% |
97 |
JENOPTIK AG |
SDAX / TecDAX |
33,33% |
0,00% |
16,67% |
97 |
New Work SE |
SDAX / TecDAX |
16,67% |
16,67% |
16,67% |
97 |
ISRA VISION AG |
SDAX / TecDAX (05.05. ausgeschieden) |
16,67% |
16,67% |
16,67% |
131 |
HOCHTIEF AG |
MDAX |
31,25% |
0,00% |
15,63% |
131 |
Hapag-Lloyd AG |
Reg. Markt |
31,25% |
0,00% |
15,63% |
131 |
Talanx AG |
SDAX |
31,25% |
0,00% |
15,63% |
131 |
Wacker Chemie AG |
SDAX |
31,25% |
0,00% |
15,63% |
135 |
E.ON SE |
DAX |
30,00% |
0,00% |
15,00% |
135 |
RWE AG |
DAX |
30,00% |
0,00% |
15,00% |
135 |
TRATON SE |
SDAX |
30,00% |
0,00% |
15,00% |
138 |
Aroundtown Property Holdings Plc. |
MDAX |
28,57% |
0,00% |
14,29% |
138 |
Salzgitter AG |
SDAX |
28,57% |
0,00% |
14,29% |
140 |
CTS Eventim AG & Co. KGaA |
MDAX |
25,00% |
0,00% |
12,50% |
140 |
Grand City Properties S.A. |
MDAX |
0,00% |
25,00% |
12,50% |
140 |
Hugo Boss AG |
MDAX |
25,00% |
0,00% |
12,50% |
140 |
K + S AG |
MDAX |
25,00% |
0,00% |
12,50% |
140 |
Knorr-Bremse AG |
MDAX |
25,00% |
0,00% |
12,50% |
140 |
Rheinmetall AG |
MDAX |
25,00% |
0,00% |
12,50% |
140 |
CANCOM SE |
MDAX / TecDAX |
25,00% |
0,00% |
12,50% |
140 |
BayWa AG |
Reg. Markt |
25,00% |
0,00% |
12,50% |
140 |
Dermapharm Holding SE |
SDAX |
0,00% |
25,00% |
12,50% |
140 |
Krones AG |
SDAX |
25,00% |
0,00% |
12,50% |
150 |
Siemens Healthineers AG |
MDAX / TecDAX |
22,22% |
0,00% |
11,11% |
151 |
HelloFresh SE |
MDAX |
20,00% |
0,00% |
10,00% |
151 |
Instone Real Estate Group AG |
SDAX |
20,00% |
0,00% |
10,00% |
151 |
Shop Apotheke Europe NV |
SDAX |
0,00% |
20,00% |
10,00% |
154 |
LEG Immobilien AG |
MDAX |
16,67% |
0,00% |
8,33% |
154 |
Scout24 AG |
MDAX |
16,67% |
0,00% |
8,33% |
154 |
CompuGroup Medical SE |
MDAX / TecDAX |
16,67% |
0,00% |
8,33% |
154 |
Deutsche Wohnen SE |
MDAX (ab 22.06.: DAX) |
16,67% |
0,00% |
8,33% |
154 |
Befesa S.A. |
SDAX |
16,67% |
0,00% |
8,33% |
154 |
Bertrandt AG |
SDAX |
16,67% |
0,00% |
8,33% |
154 |
Eckert & Ziegler |
SDAX |
16,67% |
0,00% |
8,33% |
154 |
JOST Werke AG |
SDAX |
16,67% |
0,00% |
8,33% |
154 |
Klöckner & Co SE |
SDAX |
16,67% |
0,00% |
8,33% |
154 |
SNP Schneider-Neureither & Partner SE |
SDAX |
0,00% |
16,67% |
8,33% |
154 |
TAKKT AG |
SDAX |
16,67% |
0,00% |
8,33% |
154 |
zooplus AG |
SDAX |
16,67% |
0,00% |
8,33% |
154 |
1&1 Drillisch AG |
SDAX / TecDAX |
16,67% |
0,00% |
8,33% |
154 |
Nordex SE |
SDAX / TecDAX |
16,67% |
0,00% |
8,33% |
168 |
ADO Properties S.A. |
SDAX |
14,29% |
0,00% |
7,14% |
169 |
PATRIZIA AG |
SDAX |
0,00% |
12,50% |
6,25% |
170 |
Borussia Dortmund GmbH & Co. KGaA |
SDAX |
11,11% |
0,00% |
5,56% |
170 |
Encavis AG (ehem. Capital Stage AG) |
SDAX |
11,11% |
0,00% |
5,56% |
172 |
RTL Group S.A. |
MDAX |
10,00% |
0,00% |
5,00% |
173 |
Rational AG |
MDAX |
0,00% |
0,00% |
0,00% |
173 |
Rocket Internet SE |
MDAX |
0,00% |
0,00% |
0,00% |
173 |
Nemetschek SE |
MDAX / TecDAX |
0,00% |
0,00% |
0,00% |
173 |
TeamViewer |
MDAX / TecDAX |
0,00% |
0,00% |
0,00% |
173 |
United Internet AG |
MDAX / TecDAX |
0,00% |
0,00% |
0,00% |
173 |
VARTA AG |
MDAX / TecDAX |
0,00% |
0,00% |
0,00% |
173 |
Corestate Capital Holding S.A. |
SDAX |
0,00% |
0,00% |
0,00% |
173 |
Hypoport AG |
SDAX |
0,00% |
0,00% |
0,00% |
173 |
LPKF Laser & Electronics AG |
SDAX |
0,00% |
0,00% |
0,00% |
173 |
Sixt SE |
SDAX |
0,00% |
0,00% |
0,00% |
173 |
Stabilus S.A. |
SDAX |
0,00% |
0,00% |
0,00% |
173 |
Wacker Neuson SE |
SDAX |
0,00% |
0,00% |
0,00% |
173 |
WashTec AG |
SDAX |
0,00% |
0,00% |
0,00% |
173 |
S&T AG |
SDAX / TecDAX |
0,00% |
0,00% |
0,00% |
173 |
Godewind Immobilien |
SDAX (12.05. ausgeschieden) |
0,00% |
0,00% |
0,00% |
173 |
Elmos Semiconductor AG |
SDAX (22.06. ausgeschieden) |
0,00% |
0,00% |
0,00% |
|
Ergebnis (alle 188 Unternehmen): |
32,20% |
10,69% |
21,44% |
Quelle: Fidar 6/2020